Աղայանական շաբաթ

(Հատվածները Ղազարոս Աղայանի  «Մանկական աշխարհայացք կամ Լույս ու մութ աշխարհները» հեքիաթից  են):

1. «Զարմանալի մի աշխարհ է մանկական աշխարհը․ ափսո՜ս, որ մարդ խելահաս եղած ժամանակ՝ է՛լ չի կարողանում մտնել այդ աշխարհը, որ իր առաջվան լսածները մեկ անգամ էլ լսե։ Ամենայն ինչ, որ մանկության ժամանակ մոտիկ էր, մեծացած ժամանակ հեռանում է. ինչ որ հեշտ էր՝ դժվարանում, ինչ որ պարզ և հասկանալի էր՝ խավարում է և անըմբռնելի դառնում։ Ինչքան հիմա ես հիշում եմ, մանկությանս ժամանակ մեզ համար ոչ մի վերացական բան չկար, ամենայն ինչ տեսանելի և շոշափելի էր։

Առաջ Մութ աշխարհն էլ է եղել մեզանից մոտիկ,– ասում էր Գյուլնազ տատը։– Պատահել է, որ աղջկերքն իլիկ մտնելիս՝ հանկարծ թելը կտրվել է, և իլիկը մի հորի միջով ընկել է Մութ աշխարհը։ Եթե իլիկ մանող աղջիկը մի բարի աղջիկ է եղել, Ներքի աշխարհի բարի պառավները նրա իլիկը վեր նետելով՝ ետ են դարձրել նրան։ Բայց հիմա Ներքի աշխարհն էլ է հեռացել մեզանից»։

Հնարավորինս մանրամասն ներկայացրեք խնդրեմ ձեր աշխարհի մութ ու լույս կողմերը:

Իմ կյանքի լուսավոր կետը իմ ընտանիքն է,իմ ընկերները նրանք ում ես սիրում եմ և ընդհանրապես ինձ համար լուսավոր կետ է համարվում հենց իմ կյանքը,քանի որ եթե այս կյանքը չլինի ես չեմ ունենա ոչ լուսավոր ոչ էլ մութ կողմեր

Բնականաբար եթե կա լուսավոր ուրեմն կա նաև մութ կողմեր մեր կյանքում:Մութ կողմերը ավելի շատ բնավորության  հետ է կապված,ինձ համար իմ մութ կետը այն որ ես շատ շուտ եմ հիասթափվում ու ընկճվում:

2.  «Հին ժամանակներում, ճշմարիտ է, Ներքի և Վերին աշխարհների մեջ սերտ հարաբերություն է եղել, բայց հետո մեր մեղքիցն է եղել, թե պատահմամբ՝ մեր աշխարհը ցածրացել է, առաջ՝ քիչ, և հետո՝ շատ։ Լսած ենք, որ մեր հեռացած ժամանակն էլ մի սանդուղք է եղել, և այդ սանդուղքով արդար մարդիկը վեր բարձրանալիս և վայր իջնելիս են եղել, բայց հիմա այդ սանդուղքն աներևութացել է, էլ չի երևում…»:

Ի՞նչ եք կարծում, մարդիկ ի՞նչ պետք է  անեն, որպեսզի այդ սանդուղքն առաջվա նման կարողանան տեսնել:

Հիմա այդ սանդուղքը չկա քանի որ մադրիկ չարացել են իրար նկատմաբ,անարդարություն է տիրում ամբողջ աշխարհում,եթե ցանկանում ենք սանդուղքը առաջվա նման կարողանանք տեսնել ուրեմն պետք է ավելի լավին ձգտենք,բարիանանք,հարգենք ու սիրենք միմյանց:

Առաջադրանք 4-րդ

9.2 դաս.-ի Եվան ու Աննան առաջարկում են կարդալ Ղազարոս Աղայանի 

«Երկու խոշոր չարիք»  հոդվածը (1898 թ.) և պատասխանել հետևյալ հարցերին:

1. Ի՞նչ երկու խոշոր չարիքի մասին է խոսքը:

1.      Երկու խոշոր չարիքներ են մտավոր հոգնածությունը և ներվոտությունը,մեր դարի այս բնորոշ գծերը,այնքան մեծ զարգացում են ստացել,որ լուրջ վտանգ են սպառնում մարդկության ապագայում:

2. Որո՞նք են այդ չարիքների առաջացման պատճառները:

1.      Ներվոտությունը առաջ է եկել նապոլեոնի պատերազմներից,ֆրանսիական մեծ հեղափոխությունից:

Մտավոր հոգնածության մասին  Բինեն և Անրին վճռականապես հայտնում են,որ այդ մեծ չարիքի պատճառը ժամանակակից դպրոցն ու կրթական սիստեմն է,գլխավորապես գիմնազիաներն ու համալսարանները:Այսօր ամեն ոք մեծ թե փոքր հարուստ թե աղքատ ձգտում են կրթություն ստանալու:Ծնողների միակ ձգտումն է կրթություն տալ իրենց զավակներին:

3. Ինքը` Աղայանը, ի՞նչ զորեղ դարմաններ է առաջարկում այդ երկու խոշոր չարիքների հաղթահարման համար:

     Աղայանը առաջարկում է նոր արմատական դպրոց ստեղծել,իսկ սոցիալական կյանքը ավելի արդար և խելացի խազմակերպել ահա զորեհ դարմանները ներվոտության և մտավոր հոգնածության դեմ: